umawtun

Mapuche (Grafemario Raguileo, Grafemario Azümchefe, Alfabeto Unificado)

Parte de la Lista Swadesh.

umawtun
pronunciación (AFI)	[u.mawˈtun]
variantes	umagtun

Etimología 1

Si puedes, incorpórala: ver cómo.

Verbo

1

Dormir.

Conjugación

Raíz: umawtu-

Formas no finitas
		-n			-lu			-am
		umawtun			umawtulu			umawtuam
		-n con negación			-lu con negación			-am con negación
		umawtunun			umawtunulu			umawtunuam
		-wma			-el			-yüm
		umawtuwma			umawtuel			umawtuyüm
		-wma con negación			-el con negación			-yüm con negación
		umawtunuwma			umawtunuel			umawtunuyüm
Formas finitas
número		singular			dual			plural
persona		primera	segunda	tercera	primera	segunda	tercera	primera	segunda	tercera
Modo real		iñche	eymi	fey	iñchiw	eymu	fey engu*	iñchiñ	eymün	fey engün*
No futuro	Afirmativo	umawtun	umawtuymi	umawtuy	umawtuyu	umawtuymu	umawtuy engu, umawtuyngu	umawtuiñ	umawtuymün	umawtuy engün, umawtuyngün
	Negativo	umawtulan	umawtulaymi	umawtulay	umawtulayu	umawtulaymu	umawtulay engu, umawtulayngu	umawtulaiñ	umawtulaymün	umawtulay engün, umawtulayngün
Futuro	Afirmativo	umawtuan	umawtuaymi	umawtuay	umawtuayu	umawtuaymu	umawtuay engu, umawtuayngu	umawtuaiñ	umawtuaymün	umawtuay engün, umawtuayngün
	Negativo	umawtulayan	umawtulayaymi	umawtulayay	umawtulayayu	umawtulayaymu	umawtulayay engu, umawtulayayngu	umawtulayaiñ	umawtulayaymün	umawtulayay engün, umawtulayayngün
Modo hipotético		iñche	eymi	fey	iñchiw	eymu	fey engu*	iñchiñ	eymün	fey engün*
No futuro	Afirmativo	umawtuli	umawtulmi	umawtule	umawtuliyu	umawtulmu	umawtule engu, umawtuleyengu	umawtuliyiñ	umawtulmün	umawtule engün, umawtuleyengün
	Negativo	umawtunuli	umawtunulmi	umawtunule	umawtunuliyu	umawtunulmu	umawtunule engu, umawtunuleyengu	umawtunuliyiñ	umawtunulmün	umawtunule engün, umawtunuleyengün
Futuro	Afirmativo	umawtuali	umawtualmi	umawtuale	umawtualiyu	umawtualmu	umawtuale engu, umawtualeyengu	umawtualiyiñ	umawtualmün	umawtuale engün, umawtualeyengün
	Negativo	umawtunuali	umawtunualmi	umawtunuale	umawtunualiyu	umawtunualmu	umawtunuale engu, umawtunualeyengu	umawtunualiñ	umawtunualmün	umawtunuale engün, umawtunualeyengün
Modo volitivo		iñche	eymi	fey	iñchiw	eymu	fey engu*	iñchiñ	eymün	fey engün*
	Afirmativo	umawtuchi	umawtunge	umawtupe	umawtuayu	umawtumu	umawtupe engu, umawtupeyengu	umawtuaiñ	umawtumün	umawtupe engün, umawtupeyengün
	Negativo	umawtukilchi, umawtukinulchi, umawtukili	umawtukilnge, umawtukinulnge, umawtukilmi	umawtukilpe, umawtukinulpe, umawtukile	umawtukiliyu, umawtukinuliyu, umawtulayayu	umawtukilmu, umawtukinulmu	umawtukilpe engu, umawtukilpeyengu, umawtukinulpe engu, umawtukinulpey	umawtukiliyiñ, umawtukinuliyiñ, umawtulayaiñ	umawtukilmün, umawtukinulmün	umawtukilpe engün, umawtukilpeyengün, umawtukinulpe engün, umawtukinulpeyengün
* También se usan fey y sus conjugaciones