achefün

De Wikcionario, el diccionario libre

Mapuche[editar]

achefün
central (AFI) [a.t͡ʃe.fɨn]
periférico (AFI) [a.t͡ʃe.vɨn]
chesüngun (AFI) [a.t͡ʃe.fɨn]
silabación a-che-fün

Etimología[editar]

Si puedes, incorpórala: ver cómo.

Verbo intransitivo[editar]

1
Estar muy florido.
2
Abundar el pasto, las flores (no se aplica a las frutas).

Conjugación[editar]

Raíz: achef-
Formas no finitas
-n -lu -am
achefün acheflu achefam
-n con negación -lu con negación -am con negación
achefnun achefnulu achefnuam
-wma -el -yüm
achefuma achefel achefyüm
-wma con negación -el con negación -yüm con negación
achefnuwma achefnuel achefnuyüm
Formas finitas
número singular dual plural
persona primera segunda tercera primera segunda tercera primera segunda tercera
Modo real iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
No futuro Afirmativo achefün achefimi achefi achefiyu achefimu achefi engu, achefingu achefiñ achefimün achefi engün, achefingün
Negativo acheflan acheflaymi acheflay acheflayu acheflaymu acheflay engu, acheflayngu acheflaiñ acheflaymün acheflay engün, acheflayngün
Futuro Afirmativo achefan achefaymi achefay achefayu achefaymu achefay engu, achefayngu achefaiñ achefaymün achefay engün, achefayngün
Negativo acheflayan acheflayaymi acheflayay acheflayayu acheflayaymu acheflayay engu, acheflayayngu acheflayaiñ acheflayaymün acheflayay engün, acheflayayngün
Modo hipotético iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
No futuro Afirmativo achefli achefülmi achefle achefliyu achefülmu achefle engu, achefleyengu achefliyiñ achefülmün achefle engün, achefleyengün
Negativo achefnuli achefnulmi achefnule achefnuliyu achefnulmu achefnule engu, achefnuleyengu achefnuliyiñ achefnulmün achefnule engün, achefnuleyengün
Futuro Afirmativo achefali achefalmi achefale achefaliyu achefalmu achefale engu, achefaleyengu achefaliyiñ achefalmün achefale engün, achefaleyengün
Negativo achefnuali achefnualmi achefnuale achefnualiyu achefnualmu achefnuale engu, achefnualeyengu achefnualiñ achefnualmün achefnuale engün, achefnualeyengün
Modo volitivo iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
Afirmativo achefchi achefnge achefpe achefayu achefmu achefpe engu, achefpeyengu achefaiñ achefmün achefpe engün, achefpeyengün
Negativo achefkilchi, achefkinulchi, achefkili achefkilnge, achefkinulnge, achefkilmi achefkilpe, achefkinulpe, achefkile achefkiliyu, achefkinuliyu, acheflayayu achefkilmu, achefkinulmu achefkilpe engu, achefkilpeyengu, achefkinulpe engu, achefkinulpey achefkiliyiñ, achefkinuliyiñ, acheflayaiñ achefkilmün, achefkinulmün achefkilpe engün, achefkilpeyengün, achefkinulpe engün, achefkinulpeyengün
* También se usan fey y sus conjugaciones


Referencias y notas[editar]