anümkan

De Wikcionario, el diccionario libre

Mapuche (Alfabeto Unificado, Grafemario Azümchefe)[editar]

anümkan
pronunciación (AFI) [a.nɘmˈkan]
grafías alternativas anvmkan1

Etimología[editar]

De anümün ("asentar") y el sufijo -ka

Verbo[editar]

1
Plantar, hacer una plantación.
2
Sembrar.

Conjugación[editar]

Raíz: anümka-
Formas no finitas
-n -lu -am
anümkan anümkalu anümkayam
-n con negación -lu con negación -am con negación
anümkanun anümkanulu anümkanuam
-wma -el -yüm
anümkawma anümkael anümkayüm
-wma con negación -el con negación -yüm con negación
anümkanuwma anümkanuel anümkanuyüm
Formas finitas
número singular dual plural
persona primera segunda tercera primera segunda tercera primera segunda tercera
Modo real iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
No futuro Afirmativo anümkan anümkaymi anümkay anümkayu anümkaymu anümkay engu, anümkayngu anümkaiñ anümkaymün anümkay engün, anümkayngün
Negativo anümkalan anümkalaymi anümkalay anümkalayu anümkalaymu anümkalay engu, anümkalayngu anümkalaiñ anümkalaymün anümkalay engün, anümkalayngün
Futuro Afirmativo anümkayan anümkayaymi anümkayay anümkayayu anümkayaymu anümkayay engu, anümkayayngu anümkayaiñ anümkayaymün anümkayay engün, anümkayayngün
Negativo anümkalayan anümkalayaymi anümkalayay anümkalayayu anümkalayaymu anümkalayay engu, anümkalayayngu anümkalayaiñ anümkalayaymün anümkalayay engün, anümkalayayngün
Modo hipotético iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
No futuro Afirmativo anümkali anümkalmi anümkale anümkaliyu anümkalmu anümkale engu, anümkaleyengu anümkaliyiñ anümkalmün anümkale engün, anümkaleyengün
Negativo anümkanuli anümkanulmi anümkanule anümkanuliyu anümkanulmu anümkanule engu, anümkanuleyengu anümkanuliyiñ anümkanulmün anümkanule engün, anümkanuleyengün
Futuro Afirmativo anümkayali anümkayalmi anümkayale anümkayaliyu anümkayalmu anümkayale engu, anümkayaleyengu anümkayaliyiñ anümkayalmün anümkayale engün, anümkayaleyengün
Negativo anümkanuali anümkanualmi anümkanuale anümkanualiyu anümkanualmu anümkanuale engu, anümkanualeyengu anümkanualiñ anümkanualmün anümkanuale engün, anümkanualeyengün
Modo volitivo iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
Afirmativo anümkachi anümkange anümkape anümkayayu anümkamu anümkape engu, anümkapeyengu anümkayaiñ anümkamün anümkape engün, anümkapeyengün
Negativo anümkakilchi, anümkakinulchi, anümkakili anümkakilnge, anümkakinulnge, anümkakilmi anümkakilpe, anümkakinulpe, anümkakile anümkakiliyu, anümkakinuliyu, anümkalayayu anümkakilmu, anümkakinulmu anümkakilpe engu, anümkakilpeyengu, anümkakinulpe engu, anümkakinulpey anümkakiliyiñ, anümkakinuliyiñ, anümkalayaiñ anümkakilmün, anümkakinulmün anümkakilpe engün, anümkakilpeyengün, anümkakinulpe engün, anümkakinulpeyengün
* También se usan fey y sus conjugaciones

Referencias y notas[editar]

  1. grafemario Raguileo