Del protoitálico *-þō- [presente], *-þeþai- [perfecto], *-þato- [participio perfecto], y este del protoindoeuropeo *dʰi-dʰh₁- ("poner"), *dʰ(é)h₁- [aoristo].[1] Compárese el protocelta *-dī- ("poner"), el irlandés antiguo creitid ("creer"), el hitita dai-/ti- ("poner", "colocar"), el sánscrito धा (dhā-, "poner"; "hacer"), el avéstico dā- ("poner"; "hacer"), el griego antiguo τίθημι (títʰēmi, "poner"), el lituano dėti ("poner"), el eslavo eclesiástico antiguo děti ("hacer", "decir") y el tocario B tā- ("poner", "colocar").[1]
→ dō, -āre, crēdō, -ere
Sufijo verbal[editar]
presente activo -dō, presente infinitivo -dere, perfecto activo -didī, supino -ditum.
- 1
- El compuesto latino -dō no conservó la forma simple y puede representar tanto el protoindoeuropeo *dʰeh₁- ("poner") como *deh₃- ("dar").[1]
Conjugación[editar]
Flexión de -dōtercera conjugación, perfecto con reduplicación
| indicativo
|
singular
|
plural
|
| primera
|
segunda
|
tercera
|
primera
|
segunda
|
tercera
|
| activo
|
presente
|
-dō
|
-dis
|
-dit
|
-dimus
|
-ditis
|
-dunt
|
| imperfecto
|
-dēbam
|
-dēbās
|
-dēbat
|
-dēbāmus
|
-dēbātis
|
-dēbant
|
| futuro
|
-dam
|
-dēs
|
-det
|
-dēmus
|
-dētis
|
-dent
|
| perfecto
|
-didī
|
-didistī
|
-didit
|
-didimus
|
-didistis
|
-didērunt,
-didēre
|
| pluscuamperfecto
|
-dideram
|
-diderās
|
-diderat
|
-diderāmus
|
-diderātis
|
-diderant
|
| futuro perfecto
|
-diderō
|
-dideris
|
-diderit
|
-diderimus
|
-dideritis
|
-diderint
|
| pasivo
|
presente
|
-dor
|
-deris,
-dere
|
-ditur
|
-dimur
|
-diminī
|
-duntur
|
| imperfecto
|
-dēbar
|
-dēbāris,
-dēbāre
|
-dēbātur
|
-dēbāmur
|
-dēbāminī
|
-dēbantur
|
| futuro
|
-dar
|
-dēris,
-dēre
|
-dētur
|
-dēmur
|
-dēminī
|
-dentur
|
| perfecto
|
-ditus -a, -um sum (part. perf. seguido del presente indicativo de sum)
|
| pluscuamperfecto
|
-ditus -a, -um eram (part. perf. seguido del imperfecto indicativo de sum)
|
| futuro perfecto
|
-ditus -a, -um erō (part. perf. seguido del futuro indicativo de sum)
|
| subjuntivo
|
singular
|
plural
|
| primera
|
segunda
|
tercera
|
primera
|
segunda
|
tercera
|
| activo
|
presente
|
-dam
|
-dās
|
-dat
|
-dāmus
|
-dātis
|
-dant
|
| imperfecto
|
-derem
|
-derēs
|
-deret
|
-derēmus
|
-derētis
|
-derent
|
| perfecto
|
-diderim
|
-diderīs
|
-diderit
|
-diderīmus
|
-diderītis
|
-diderint
|
| pluscuamperfecto
|
-didissem
|
-didissēs
|
-didisset
|
-didissēmus
|
-didissētis
|
-didissent
|
| pasivo
|
presente
|
-dar
|
-dāris,
-dāre
|
-dātur
|
-dāmur
|
-dāminī
|
-dantur
|
| imperfecto
|
-derer
|
-derēris,
-derēre
|
-derētur
|
-derēmur
|
-derēminī
|
-derentur
|
| perfecto
|
-ditus -a, -um sim (part. perf. seguido del presente subjuntivo de sum)
|
| pluscuamperfecto
|
-ditus -a, -um essem (part. perf. seguido del imperfecto subjuntivo de sum)
|
| imperativos
|
activo
|
pasivo
|
presente
(2ª persona)
|
futuro
(2ª persona)
|
futuro
(3ª persona)
|
presente
(2ª persona)
|
futuro
(2ª persona)
|
futuro
(3ª persona)
|
|
|
singular
|
-de
|
-ditō
|
-ditō
|
-dere
|
-ditor
|
-ditor
|
| plural
|
-dite
|
-ditōte
|
-duntō
|
-diminī
|
—
|
-duntor
|
|
|
presente
|
perfecto
|
futuro
|
presente
|
perfecto
|
futuro
|
| infinitivos
|
-dere
|
-didisse
|
-ditūrus -a,-um esse
|
-dī
|
-ditus -a,-um esse
|
-ditum īrī
|
| participios
|
-dēns
(-dentis)
|
—
|
-ditūrus -a,-um
|
—
|
-ditus -a,-um
|
—
|
|
|
gerundio
|
gerundivo
|
supino
|
| acusativo
|
genitivo
|
dativo/ablativo
|
acusativo
|
dativo/ablativo
|
| -dendum
|
-dendī
|
-dendō
|
-dendus -a,-um
|
-ditum
|
-ditū
|
Véase también[editar]
Referencias y notas[editar]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 de Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the Other Italic Languages. Leiden: Brill, p. 175/176. ISBN 978-90-04-16797-1
