perro
Parte de la Lista Swadesh.
perro | |
pronunciación (AFI) | [ˈpe.ro] ⓘ |
silabación | pe-rro |
acentuación | llana |
longitud silábica | bisílaba |
rima | e.ro |
Etimología 1
[editar]Incierta. La completa carencia de cognados en otras lenguas, así como su tardía aparición hacia mediados del siglo XII, hacen improbable un étimo prerromano; Corominas apunta como más plausible un origen expresivo en la interjección usada para llamar al animal, u onomatopéyica de su gruñido. Viejas teorías que lo relacionaban con el latín petra o, como en la fantasiosa entrada del DRAE de 1737, con el griego antiguo πῦρ (pỹr), carecen por entero de fundamento. Más verosímil es la teoría de que la palabra es de origen gitano, como la palabra inglesa pal que significa amigo. La primera aparición de la palabra escrita no es anterior a la primera migración de los gitanos a España.[cita requerida].




Sustantivo masculino y femenino
[editar]perro ¦ plural: perros ¦ femenino: perra ¦ femenino plural: perras
- 1 Mamíferos, perros
- (Canis lupus familiaris) Variedad doméstica del lobo de muchas y diversas razas, compañero del hombre desde tiempos prehistóricos.
- Sinónimos: chucho, can, tuso.
- Hipónimos: perra, cachorro, quiltro, chucho, dogo, mastín, moloso, alano, terrier, sabueso, cobrador, perdiguero, lebrel, galgo, basset, perro de pastor, perro de aguas, perro faldero, perro de presa, perro policial, perro de caza, perro guardián, perro de guerra, perro camillero, perro de trineo, perro paria, perro de muestra, perro de salvamento, perro de salvamento en el mar, perro de avalancha, perro trufero.
- Hiperónimo: cánido.
- Relacionados: jauría, canino, rehala.
- Ejemplo:
Un perro grande, de erizada pelambre, había atravesado la casa, a todo correr, llevándose un pernil de venado.Alejo Carpentier. El reino de este mundo. Páginas 40-41. 1949. ISBN: 8432216534.
Sustantivo masculino
[editar]perro ¦ plural: perros
- 2
- Sándwich de salchicha de Viena en un pan largo y delgado, a la medida de ésta, aderezado con ketchup, mayonesa, mostaza u otras salsas.
- Ámbito: Venezuela
- Uso: coloquial, por extensión
- Sinónimo: chévere (El Salvador, Guatemala), completo (Chile), frankfurt (España, Uruguay), hot dog, pancho (Argentina, Paraguay, Uruguay), perrito caliente, perro caliente (México, Perú, Venezuela), shuco (Guatemala).
- 3
- Pinza de diversos materiales que sirve para fijar la ropa que se cuelga en un tendedero.
- Ámbito: Chile.
- Uso: coloquial.
- Sinónimo: broche (Argentina), gancho, perro de ropa, pinza de ropa.
- 4
- Por analogía con un perro5, cada una de las pinzas que se conectan a los polos de una batería para obtener electricidad.
- Ámbito: Chile.
Adjetivo
[editar]perro ¦ plural: perros ¦ femenino: perra ¦ femenino plural: perras
- 5
- Desdichado, indigno, muy malo.
- 6
- Persona malvada o despreciable.
- Uso: despectivo, se emplea también como sustantivo.
- 7
- Persona vaga y holgazana.
- Uso: despectivo, se emplea también como sustantivo.
- Sinónimo: flojo.
- 8
- Inhábil.
- Uso: despectivo, se emplea también como sustantivo
- Ámbito: Argentina
- Sinónimos: véase Tesauro de inhábil.
Compuestos
[editar]Locuciones
[editar]- perro bravo: perro de carácter agresivo.
- perro caliente o perrito caliente: sándwich de salchicha de Viena
- perro camillero
- perro de aguas
- perro de avalancha
- perro de caza
- perro de guarda
- perro de guerra
- perro de lanas
- perro de las praderas
- perro del mal: Perro rabioso (México)
- perro de muestra
- perro de pastor
- perro de presa
- perro de raza: El que pertenece a una raza reconocida.
- perro de salvamento: Perro adiestrado para recuperar personas de derrumbes y desastres.
- perro de ropa
- perro de trineo
- perro faldero o perrito faldero
- perro gozque
- perro guardián
- perro mudo: Mapache.
- perro paria
- perro policía: El adiestrado para ayudar a la policía en sus tareas.
- perro policial
- perro salchicha Dachshund
- perro salvaje
- perro trufero
- perro viejo
- a cara de perro
- a otro perro con ese hueso: expresión de rechazo.
- atar los perros con longanizas
- comer a cara de perro: comer con fruición y sin compartir (Bolivia)
- como el perro de las dos tortas
- costar más el collar que el perro: intentar resolver un problema de una manera que provoca más daño que beneficio
- de perros: muy desagradable
- echar los perros: amenazar o regañar a alguien; galantear (Argentina, México)
- estar como los perros en misa: estar fuera de lugar (España)
- estar meado de perro
- hacer perro muerto: irse sin pagar (Chile, Perú)
- llevarse como el perro y el gato
- morir como un perro
- ser el mismo perro con diferente collar:
- ser carne de perro: ser durable o resistente (Chile)
- sin padre ni madre, ni perro que le ladre
- solo como el perro
- tener más hambre que el perro de un ciego
- tiempo de perros
- tratar como perro
- a perro flaco todo son pulgas
- a quien Dios quiere bien, la perra le pare lechones
- al perro nadar y a la mujer bailar, el diablo se lo debió enseñar
- amigos verdaderos, un palo y un perro
- aunque mi suegro sea bueno, no quiero perro con cencerro
- como el perro de Olías
- como los perros de Zorita
- como perro por Carnestolendas
- con dinero baila el perro
- echa fuera el perro, que corta mi yerno
- el perro del hortelano: no come ni deja comer
- el perro ladra donde come
- El perro, mi amigo. Mi mujer, mi enemigo. El hijo, mi señor
- en cojera de perro y lágrimas de mujer, no hay que creer
- gatos y mujeres, en la casa; hombres y perros, en la plaza
- hidalgo que tiene un galgo, ya tiene algo
- ir a casa sin perro, es notable yerro
- la necesidad tiene cara de perro
- mientras más conozco a la gente, más quiero a mi perro
- no fíes en perro que cojea, ni en amor de gallega
- no te fíes de mujer que no hable, ni de perro que no ladre
- nunca más perro al molino
- perro que ladra, no muerde
- perro que mucho ladra, bien guarda
- perros y ríos, no son temibles los que hacen ruido
- por un perro que maté, mataperros me llamaron
- ¿Quieres que te siga el can? Dale pan
- ser más raro que un perro verde
Información adicional
[editar]Véase también
[editar]Wikimedia Commons alberga una galería multimedia sobre perro.
Wikipedia tiene un artículo sobre perro.
Wikiquote alberga frases célebres sobre perro.
- perra
- lobo
- dingo
- cinofilatelia
- cinofilia
- gozque
- canil
- can Cerbero
Traducciones
[editar]- Afrikáans: [1] hond (af)
- Aguacateco: [1] tx’i’ (agu)
- Ainu: [1] レエㇷ゚ (ain) (reep); [1] セタ (ain) (seta); [1] シタ (ain) (shita)
- Aimara: [1] anu (ay)
- Ainu: [1] シタ (ain)
- Serbocroata: [1] pas cuko kučka пас (sh) “pas” (femenino)
- Albanés: [1] qen (sq) (masculino)
- Alemán: [1] Hund (de) (masculino)
- Allentiac: [1] guaza (sai-all)
- Alto sórabo: [1] pos (hsb); [2] psyk (hsb)
- Amárico: [1] ውሻ (am) “wəša”; [1] ከልብ (am) “kälb”
- Árabe: [1] كلب (ar) “kalb”
- Aragonés: [1] can (an); [1] cocho (an)
- Armenio: [1] շուն (hy)
- Asturiano: [1] perru (ast); [1] can (ast)
- Azerí: [1] it (az)
- Bajo sajón alemán: [1] hond (nds-de)
- Bajo sórabo: [1] pjas (dsb)
- Bambara: [1] wùlù (bm)
- Bielorruso: [1] сабака (be)
- Malayalam: [1] നായ (ml) “nāya”
- Birmano: [1] ခွေး (my)
- Bretón: [1] ki (br) (masculino); chas (br) (plural); kiez (br) (femenino)
- Búlgaro: куче (bg)
- Búlgaro: пес (bg)
- Buyei: [1] mal (pcc)
- Cachiquel: [1] tzʼiʼ (cak)
- Cantonés: [1] 狗 (yue)
- Cashinahua: [1] kaman (cbs)
- Catalán: [1] gos (ca); ca (ca) (masculino)
- Cheroqui: [1] ꭹꮯ (chr); [1] ꭹꮅ (chr)
- Checo: [1] pes (cs) (masculino)
- Chipaya: [1] paku (cap)
- Coreano: [1] 개 (ko) “gae”
- Córnico: [1] ki (kw)
- Cree: [1] ᐊᑎᒻ (cr)
- Danés: [1] hund (da) (masculino)
- Escocés: [1] cu (sco)
- Eslovaco: [1] pes (sk) (masculino); suka (sk) (femenino)
- Esloveno: [1] pes (sl) (masculino); psica (sl) (femenino)
- Esperanto: [1] hundo (eo)
- Estonio: [1] koer (et)
- Vasco: [1] txakur (eu); etxe-txakur (eu)
- Feroés: [1] hundur (fo)
- Finés: [1] koira (fi)
- Francés: [1] chien (fr) (masculino)
- Frisón: [1] hûn (fy)
- Friulano: [1] cjan (fur)
- Gaélico escocés: [1] cù (gd); [1] madadh (gd)
- Galés: ci (cy) (masculino)
- Gallego: [1] can (gl)
- Georgiano: [1] ძაღლი (ka)
- Gótico: [1] 𐌷𐌿𐌽𐌳𐍃 (got) “hunds” (masculino)
- Griego antiguo: [1] κύων (grc) “cyōn” (masculino)
- Griego: [1] σκύλος (el) “skilos” (masculino)
- Guaraní: [1] jagua (gn)
- Hawaiano: [1] ʻilio (haw)
- Hebreo: [1] כלב (he) “kelev” (masculino)
- Hindi: [1] कुत्ता (hi) “kutta”
- Huasteco: [1] pikʼoʼ (hus)
- Húngaro: [1] kutya (hu)
- Ido: [1] hundo (io)
- Igbo: nkita (ig)
- Indonesio: [1] anjing (id)
- Ineseño: [1] huču (inz)
- Inglés: [1] dog (en); [6] aligator clip (en)
- Interlingua: [1] can (ia)
- Inuktitut: [1] qimmiq (iu)
- Irlandés: [1] madra (ga) (masculino); gadhar (ga); cú (ga)
- Islandés: [1] hundur (is)
- Zazaki: [1] kutık (zza)
- Italiano: [1] cane (it) (masculino)
- Zazaki: [1] kutık (zza)
- Japonés: [1] 犬 (ja)
- Javanés: [1] asu (jv)
- Judeoespañol: [1] pero (lad)
- Kawésqar: [1] kiúrro (alc); [1] sálxi (alc)
- Kikapú: [1] anemwa (kic)
- Kunza: [1] lockma (kuz)
- Ladino: [1] cian (lld)
- Lakota: [1] šúŋka (lkt)
- Latín: [1] canis (la) (masculino)
- Letón: [1] suns (lv)
- Ligur: [1] can (lij)
- Lituano: [1] šuo (lt) (masculino); šuva (lt) (masculino)
- Lojban: [1] gerku (jbo)
- Luxemburgués: [1] Hond (lb) (masculino)
- Macedonio: [1] пес (mk) “pes”
- Maltés: [1] dib (mt); [1] kelb (mt)
- Malayalam: [1] നായ (ml) “nāya”
- Mandarín: [1] 犬 (cmn) “quǎn”; [1] 狗 (cmn) “gǒu”
- Malayo: [1] anjing (ms)
- Manchú: [1] indahūn (mnc)
- Manés: [1] coo (gv); [1] moddey (gv)
- Maorí: [1] kurī (mi)
- Mapuche: [1] trewa (arn)
- Matlatzinca: [1] sini (mat)
- Maya yucateco: peekʼ (yua)
- Mazahua central: dyoʼo (maz)
- Min nan: [1] káu (nan)
- Mixteco del sur de Puebla: [1] tsi'ína (mit)
- Mongol: [1] нохой (mn) “nokhoi”
- Náhuatl central: [1] izcuintli chichi (nhn)
- Náhuatl clásico: [1] itzcuintli chichi (nci)
- Náhuatl de Durango: [1] chichi (azd)
- Náhuatl de Guerrero: [1] chichi (ngu)
- Náhuatl de la Huasteca central: [1] chichi (nch)
- Náhuatl de la Huasteca occidental: [1] chichi (nhw)
- Náhuatl de la Huasteca oriental: [1] chichi (nhe)
- Náhuatl de Nayarit: [1] pelo (azn)
- Náhuatl de Orizaba: [1] chichi (nlv)
- Náhuatl de Temascaltepec: [1] itskuintli (nhv)
- Navajo: [1] łééchąąʼí (nv)
- Neerlandés: [1] hond (nl) (masculino)
- Narom: [1] tchian (nrm)
- Noruego nynorsk: [1] hund (nn)
- Noruego bokmål: [1] hund (no)
- Occitano: [1] ca (oc); gos (oc); can (oc)
- Otomí del Valle del Mezquital: [1] tsat’yo (ote)
- Persa: [1] سگ (fa) “sæg”
- Polaco: [1] pies (pl) (masculino)
- Portugués: [1] cão (pt) (masculino); [1] cachorro (pt) (masculino); [2] perro (pt)
- Protoindoeuropeo: [1] *ḱu̯ṓ (ine-pro)
- Puelche: [1] dāshü (pue)
- Quechua cuzqueño: [1] allqu (quz)
- Quechua de Huaylas Ancash: [1] allqu (qwh)
- Quiché: [1] tzʼiʼ (quc)
- Rapa nui: [1] paihenga (rap)
- Romanche: [1] chaun (rm)
- Romaní (macrolengua): [1] zhukel (rom) (masculino); zhukli (rom) (femenino)
- Ruandés: [1] imbwa (rw)
- Rumano: [1] câine (ro)
- Ruso: [1] собака (ru) “sobaka” (femenino); пёс (ru) “pòs” (masculino)
- Sami septentrional: [1] beana (se)
- Sardo: [1] cani (sc); cane (sc); perru (sc); catteddu (sc)
- Serbocroata: [1] pas (sh)
- Siciliano: [1] cani (scn); cane (scn); perru (scn); catteddu (scn); calleddu (scn); calledda (scn); tetè (scn); ghjàcaru (scn); bubù (scn); airatu (scn); mirindoni (scn); muturru (scn)
- Sueco: [1] hund (sv)
- Tahitiano: [1] ʻuri (ty)
- Tailandés: [1] สนข (th)
- Tamil: [1] நய (ta)
- Tibetano: [1] ཁྱི (bo) “khyi”
- Tigriña: [1] ከልቢ (ti) “kälbi”
- Pidgin melanesio-inglés: [1] dok (tpi)
- Tseltal: [1] ts'i' (tzh)
- Tsotsil: [1] ts'i' (tzo)
- Tupinambá: [1] îagûara (tpn)
- Turco: [1] köpek (tr)
- Ucraniano: [1] собака (uk) “sobaka”; пес (uk) “pes”
- Uigur: [1] ئىت (ug)
- Vietnamita: [1] chó (vi)
- Yagán: [1] jašala (yag); [1] jašæla (yag)
- Ídish: [1] הונט (yi) “hoont”
- Yoruba: [1] ajá (yo)
- Zazaki: [1] kutık (zza)
- Zapoteco de Cajonos: [1] bikwʼ (zad)
- Zapoteco de Tabaá: [1] bekoʼ (zat)
- Zapoteco istmeño: [1] biʼcuʼ (zai)
Referencias y notas
[editar]- Wikcionario:Desambiguación
- Español
- ES:Lista Swadesh
- ES:Palabras llanas
- ES:Palabras bisílabas
- ES:Rimas:e.ro
- ES:Palabras de origen incierto
- ES:Sustantivos
- ES:Sustantivos masculinos
- ES:Sustantivos femeninos
- ES:Sustantivos comunes en cuanto al género
- ES:Mamíferos
- ES:Perros
- ES:Venezuela
- ES:Términos coloquiales
- ES:Chile
- ES:Adjetivos
- ES:Términos despectivos
- ES:Argentina
- Español-Aguacateco
- Español-Bajo sajón alemán
- Español-Narom
- Español-Romaní (macrolengua)
- Español-Pidgin melanesio-inglés
- Español-Ídish