cambiar
Apariencia
Este lema en este idioma es ampliable. Retira este aviso si la mayor parte de las acepciones ya están incluidas. |
cambiar | |
pronunciación (AFI) | [kamˈbjaɾ] |
silabación | cam-biar[1] |
acentuación | aguda |
longitud silábica | bisílaba |
variantes | canmiar[2] |
rima | aɾ |
Etimología
[editar]Del latín cambiō, cambīre ('trocar'), habiendo pasado al latín tardío como cambiāre, de cambium, a su vez del galo cambion.[3]
Verbo transitivo
[editar]- 2
- Modificar o alterar el estado, ser o apariencia de algo o de alguien.
- Relacionados: convertir, mudar, transformar, trocar.
- 3
- Entregar y/o recibir algo por otra cosa que se estima de un valor comparable o análogo.
- Relacionados: comerciar, intercambiar, trocar.
Verbo intransitivo
[editar]- 8 Finanzas
- Cambiar3 moneda en una divisa1 por otra.
- Uso: se emplea también como transitivo.
Locuciones
[editar]- mandarse a cambiar: irse.
Conjugación
[editar]Conjugación de cambiar paradigma: anunciar (regular) [▲▼]
Formas no personales (verboides) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Infinitivo | cambiar | haber cambiado | |||||
Gerundio | cambiando | habiendo cambiado | |||||
Participio | cambiado | ||||||
Formas personales | |||||||
Modo indicativo | |||||||
yo | tú | vos | él, ella, usted | nosotros | vosotros | ustedes, ellos | |
Presente | yo cambio | tú cambias | vos cambiás | él, ella, usted cambia | nosotros cambiamos | vosotros cambiáis | ustedes, ellos cambian |
Pretérito imperfecto | yo cambiaba | tú cambiabas | vos cambiabas | él, ella, usted cambiaba | nosotros cambiábamos | vosotros cambiabais | ustedes, ellos cambiaban |
Pretérito perfecto | yo cambié | tú cambiaste | vos cambiaste | él, ella, usted cambió | nosotros cambiamos | vosotros cambiasteis | ustedes, ellos cambiaron |
Pretérito pluscuamperfecto | yo había cambiado | tú habías cambiado | vos habías cambiado | él, ella, usted había cambiado | nosotros habíamos cambiado | vosotros habíais cambiado | ustedes, ellos habían cambiado |
Pretérito perfecto compuesto | yo he cambiado | tú has cambiado | vos has cambiado | él, ella, usted ha cambiado | nosotros hemos cambiado | vosotros habéis cambiado | ustedes, ellos han cambiado |
Futuro | yo cambiaré | tú cambiarás | vos cambiarás | él, ella, usted cambiará | nosotros cambiaremos | vosotros cambiaréis | ustedes, ellos cambiarán |
Futuro compuesto | yo habré cambiado | tú habrás cambiado | vos habrás cambiado | él, ella, usted habrá cambiado | nosotros habremos cambiado | vosotros habréis cambiado | ustedes, ellos habrán cambiado |
Pretérito anterior† | yo hube cambiado | tú hubiste cambiado | vos hubiste cambiado | él, ella, usted hubo cambiado | nosotros hubimos cambiado | vosotros hubisteis cambiado | ustedes, ellos hubieron cambiado |
Modo condicional | |||||||
yo | tú | vos | él, ella, usted | nosotros | vosotros | ustedes, ellos | |
Condicional simple | yo cambiaría | tú cambiarías | vos cambiarías | él, ella, usted cambiaría | nosotros cambiaríamos | vosotros cambiaríais | ustedes, ellos cambiarían |
Condicional compuesto | yo habría cambiado | tú habrías cambiado | vos habrías cambiado | él, ella, usted habría cambiado | nosotros habríamos cambiado | vosotros habríais cambiado | ustedes, ellos habrían cambiado |
Modo subjuntivo | |||||||
que yo | que tú | que vos | que él, que ella, que usted | que nosotros | que vosotros | que ustedes, que ellos | |
Presente | que yo cambie | que tú cambies | que vos cambies, cambiés | que él, que ella, que usted cambie | que nosotros cambiemos | que vosotros cambiéis | que ustedes, que ellos cambien |
Pretérito imperfecto | que yo cambiara, cambiase | que tú cambiaras, cambiases | que vos cambiaras, cambiases | que él, que ella, que usted cambiara, cambiase | que nosotros cambiáramos, cambiásemos | que vosotros cambiarais, cambiaseis | que ustedes, que ellos cambiaran, cambiasen |
Pretérito perfecto | que yo haya cambiado | que tú hayas cambiado | que vos hayas cambiado | que él, que ella, que usted haya cambiado | que nosotros hayamos cambiado | que vosotros hayáis cambiado | que ustedes, que ellos hayan cambiado |
Pretérito pluscuamperfecto | que yo hubiera cambiado, hubiese cambiado | que tú hubieras cambiado, hubieses cambiado | que vos hubieras cambiado, hubieses cambiado | que él, que ella, que usted hubiera cambiado, hubiese cambiado | que nosotros hubiéramos cambiado, hubiésemos cambiado | que vosotros hubierais cambiado, hubieseis cambiado | que ustedes, que ellos hubieran cambiado, hubiesen cambiado |
Futuro† | que yo cambiare | que tú cambiares | que vos cambiares | que él, que ella, que usted cambiare | que nosotros cambiáremos | que vosotros cambiareis | que ustedes, que ellos cambiaren |
Futuro compuesto† | que yo hubiere cambiado | que tú hubieres cambiado | que vos hubieres cambiado | que él, que ella, que usted hubiere cambiado | que nosotros hubiéremos cambiado | que vosotros hubiereis cambiado | que ustedes, que ellos hubieren cambiado |
Modo imperativo | |||||||
― | (tú) | (vos) | (usted) | (nosotros) | (vosotros) | (ustedes) | |
Presente | ― | (tú) cambia | (vos) cambiá | (usted) cambie | (nosotros) cambiemos | (vosotros) cambiad | (ustedes) cambien |
Leyenda: † arcaico, x no normativo, PART se usa más como participio, ADJ se usa más como adjetivo, ■ cambio ortográfico, ■ irregularidad | |||||||
Información adicional
[editar]- Derivación: cambio, cambiar, cambiable, cambiacasaca, cambiada, cambiadizo, cambiador, cambiamiento, cambiante, cambiario, cambiavía, cambiazo, cambista, camio, canmiar, contracambio, descambiar, intercambio, intercambiar, intercambiable, intercambiador, recambiar, recambiable, recambio.
Traducciones
[editar][1]? [▲▼]
- Afrikáans: verander (af); verander (af); wissel (af)
- Alemán: anders werden (de); sich ändern (de); ändern (de); tauschen (de); umändern (de); umtauschen (de); wechseln (de); umwechseln (de); anders machen (de); abändern (de); umgestalten (de); umwandeln (de)
- Asturiano: camudar (ast)
- Catalán: canviar (ca); transformar (ca)
- Danés: forandre (da); veksle (da); ændre (da)
- Francés: changer (fr)
- Esperanto: ŝanĝiĝi (eo); ŝanĝi (eo)
- Extremeño: [1-2] mual (ext)
- Finés: muuttaa (fi)
- Feroés: broytast (fo); skifta (fo); broyta (fo)
- Húngaro: változik (hu)
- Hebreo antiguo: חלף (hbo) (masculino)
- Inglés: change (en); alter (en); convert (en); shift (en); turn (en); amend (en)
- Islandés: umbreyta (is)
- Italiano: cambiarsi (it); cambiare (it)
- Latín: mutare (la)
- Malayo: ubah … berubah (ms); mengubah (ms); ganti (ms)
- Maya yucateco: k’exik (yua)
- Noruego bokmål: forandre (no); veksle (no)
- Neerlandés: kenteren (nl); veranderen (nl); verkeren (nl); veranderen (nl); vermaken (nl); wisselen (nl)
- Papiamento: kambia (pap); kambia (pap)
- Polaco: zmieniać się (pl); zmieniać (pl)
- Portugués: modificar-se (pt); mudar (pt); alterar (pt); modificar (pt); mudar (pt); converter (pt)
- Rumano: schimba (ro)
- Ruso: менять (ru)
- Sranan tongo: kenki (srn)
- Sueco: förvandla (sv); ändra (sv); förvandla (sv); förväxla (sv); förändra (sv); växla (sv)
- Turco: başkalaşmak (tr)
Referencias y notas
[editar]- ↑ Desde 1999 se recomienda considerar siempre diptongo, a efectos de acentuación gráfica, la combinación entre vocales cerradas “átonas” (/iu/, /ui/), o entre vocales cerradas con vocales abiertas ambas “átonas” (/ua/, /ei/, /io/, etc.). Esta recomendación se transforma en prescripción a partir de la reforma ortográfica de 2010, por lo que muchas palabras que se podían escribir con hiato deberán escribirse en diptongo. No obstante, esto no implica una proscripción en la pronunciación. Más información.
- ↑ desusado
- 1 2 «cambiar» en Diccionario de la lengua española. Editorial: Real Academia Española, Asociación de Academias de la Lengua Española y Espasa. 22.ª ed, Madrid, 2001.