Entradas similares: In ,
IN ,
ín ,
in- ,
-in- ,
-ín ,
-în ,
-in' ,
iin ,
ììn ,
ɨɨn ,
inn
in
Pronunciación (AFI ):
[ɪn ]
Del alemán antiguo in , y este del protoindoeuropeo *h₁(e)n .
Preposición [ editar ]
con dativo si responde a la pregunta ¿dónde? - con acusativo si responde a la pregunta ¿hacia dónde?
1 Espacio
;a: En .
b
Dentro de .
2 Medición del tiempo.
;a: En .
b
Dentro de .
3 Espicificación, modo, estado
En ; introduciendo un superlativo.
«in Gold bezahlen» - pagar en oro
«im (in dem) Grossen und Ganzen» - en términos generales
«in höchster Not» - en altos apuros
Si puedes, incorpórala: ver cómo
1
Y .
Del inglés antiguo in .
Preposición [ editar ]
1
En , dentro , dentro de .
Ejemplo 1: The spoons are in that drawer → Las cucharas están en / dentro de ese cajón.
Ejemplo 2: It's hot in here → Hace calor aquí dentro .
2
A .
Ejemplo: He arrived in London a week ago → Llegó a Londres hace una semana.
3
Estar de moda.
4
Para .
5
En casa.
6
Dentro .
7
Con .
8
En temporada.
9
En .
Si puedes, incorpórala: ver cómo
Preposición [ editar ]
1
En .
Uso: Ante vocal o palabras de origen extranjero inmutables. En otro caso se usa i
Del latín in .
Preposición [ editar ]
1
En .
Audio (clásico) (aproximación)
Del protoitálico *en , y este del protoindoeuropeo *h₁(e)n .1 Compárese el griego antiguo ἔν (én , "en "), el prusiano antiguo en ("en "), el tocario B in ("en ") y el gótico 𐌹̈𐌽 (in , "en ").1
Preposición de acusativo o ablativo [ editar ]
De acusativo [ editar ]
indicando la conclusión de un movimiento real o figurado
1 Espacio
;a: A , en , dentro de .
Uso: indicando penetración
b
Hacia , a .
2 Medición del tiempo.
;a: Hasta .
b
Para .
3 Evolución de un estado o condición a otro/-a
En .
«Octavius filiam suam in matrimonium dat» - Octavio da a su hija en matrimonio.
4 División
En .
«praefectus legionem in partes duas divisit» - El comandante dividió a la legión en dos partes.
5 Distribución
;a: A , por .
«in dies» - día por día
b
Entre .
«praefectus praedam in centuriones divisit» - El comandante dividió al botín entre sus centuriones.
6 Finalidad
Para , en vista de .
7 Resultado
En .
8 Objeto de un sentimiento
Para , por , en favor de , contra .
9 Modo
Según , de acuerdo con , a manera de .
10 Relación
En cuanto a .
De ablativo [ editar ]
sin idea de movimiento
1 Espacio
;a: En , entre .
b
En , entre .
c
Con .
2 Medición del tiempo.
En , durante .
3 Relación
;a: En cuanto a .
b
A propósito de , tratándose de .
Si puedes, incorpórala: ver cómo
1
Comer .
Conjugación [ editar ]
Raíz: i-
Formas personales
número
singular
dual
plural
persona
primera
segunda
tercera
primera
segunda
tercera
primera
segunda
tercera
Modo real
iñche
eymi
fey
iñchiw
eymu
fey engu*
iñchiñ
eymün
fey engün*
Tiempos
Presente
Afirmativo
in
imi
i
iyu
imu
i engu, ingu
iyiñ, iiñ
imün
i engün, ingün
Negativo
ilan
ilaymi
ilay
ilayu
ilaymu
ilay engu, ilayngu
ilaiñ
ilaymün
ilay engün, ilayngün
Pasado no vigente
Afirmativo
ifun
ifuymi
ifuy
ifuyu
ifuymu
ifuy engu, ifuyngu
ifuiñ
ifuymün
ifuy engün, ifuyngün
Negativo
ilafun
ilafuymi
ilafuy
ilafuyu
ilafuymu
ilafuy engu, ilafuyngu
ilafuiñ
ilafuymün
ilafuy engün, ilafuyngün
Futuro
Afirmativo
ian
iaymi
iay
iayu
iaymu
iay engu, iayngu
iaiñ
iaymün
iay engün, iayngün
Negativo
ilayan
ilayaymi
ilayay
ilayayu
ilayaymu
ilayay engu, ilayayngu
ilayaiñ
ilayaymün
ilayay engün, ilayayngün
Condicional
Afirmativo
iafun
iafuymi
iafuy
iafuyu
iafuymu
iafuy engu, iafuyngu
iafuiñ
iafuymün
iafuy engün, iafuyngün
Negativo
ilayafun
ilayafuymi
ilayafuy
ilayafuyu
ilayafuymu
ilayafuy engu, ilayafuyngu
ilayafuiñ
ilayafuymün
ilayafuy engün, ilayafuyngün
Modo hipotético
iñche
eymi
fey
iñchiw
eymu
fey engu*
iñchiñ
eymün
fey engün*
Tiempos
Presente
Afirmativo
ili
ilmi
ile
iliyu
ilmu
ile engu, ileyengu
iliyiñ
ilmün
ile engün, ileyengün
Negativo
inuli
inulmi
inule
inuliyu
inulmu
inule engu, inuleyengu
inuliyiñ
inulmün
inule engün, inuleyengün
Pasado no vigente
Afirmativo
ifuli
ifulmi
ifule
ifuliyu
ifulmu
ifule engu, ifuleyengu
ifuliñ
ifulmün
ifule engün, ifuleyengün
Negativo
inufuli
inufulmi
inufule
inufuliyu
inufulmu
inufule engu, inufuleyengu
inufuliñ
inufulmün
inufule engün, inufuleyengün
Futuro
Afirmativo
iali
ialmi
iale
ialiyu
ialmu
iale engu, ialeyengu
ialiñ
ialmün
iale engün, ialeyengün
Afirmativo
inuali
inualmi
inuale
inualiyu
inualmu
inuale engu, inualeyengu
inualiñ
inualmün
inuale engün, inualeyengün
Modo volitivo
iñche
eymi
fey
iñchiw
eymu
fey engu*
iñchiñ
eymün
fey engün*
Tiempo
Presente
Afirmativo
ichi
inge
ipe
iayu
imu
ipe engu, ipeyengu
iaiñ
imün
ipe engün, ipeyengün
Negativo
ikilchi, ikinulchi, ikili
ikilnge, ikinulnge
ikilpe, ikinulpe
ikiliyu, ikinuliyu, ilayayu
ikilmu, ikinulmu
ikilpe engu, ikilpeyengu, ikinulpe engu, ikinulpeyengu
ikiliyiñ, ikinuliyiñ, ilayaiñ
ikilmün, ikinulmün
ikilpe engün, ikilpeyengün, ikinulpe engün, ikinulpeyengün
* También se usan fey y sus conjugaciones
Mixteco de Tijaltepec [ editar ]
Si puedes, incorpórala: ver cómo
1 Matemáticas.
Uno .2
Ámbito: Santa María Yosoyúa.
Si puedes, incorpórala: ver cómo .
1
El , la, los y las.
Si puedes, incorpórala: ver cómo
1
El , la , los y las .
Náhuatl de la Sierra de Puebla [ editar ]
Si puedes, incorpórala: ver cómo .
1
El , la , los , las .
Náhuatl de Michoacán [ editar ]
Si puedes, incorpórala: ver cómo
1
El , la , los y las .
Náhuatl de Oaxaca [ editar ]
Si puedes, incorpórala: ver cómo
1
El , la , los y las .
Náhuatl de Ometepec [ editar ]
Si puedes, incorpórala: ver cómo
1
El , la, los, las.
Si puedes, incorpórala: ver cómo
Adjetivo cardinal [ editar ]
1 Matemáticas.
Uno .
Referencias y notas [ editar ]
↑ 1,0 1,1 de Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the Other Italic Languages . Leiden: Brill, p. 300. ISBN 978-90-04-16797-1
↑ Aprendamos Mixteco, variante de Yosoyúa, Oaxaca; Gómez, Roberto; Universidad del Mar, Campus Huatulco; Oaxaca, México; 2019.